نقش اسباب بازی در رشد فکری
کودکان بسیار مهم است. به طوری که آنها بیشترین ساعات بیداری خود را به بازی و
فعالیت می پردازند. کودکان زمان بازی را بسیار دوست داشته و این زمان را بر هر چیز
دیگری مقدم می دارند. انتخاب اسباب بازی مناسب برای کودکان در هر سنی بسیار حائز
اهمیت است. به طوری که بهترین و مناسب ترین اسباب بازی برای کودکان به ویژه در سنین
پیش دبستانی، اسباب بازی های آموزشی است. چرا که این گروه از اسباب بازی ها موجب
پرورش تفکر، تخیل، سرگرمی، لذت و مهمتر از همه یادگیری در کودک می گردد و او را با
مفاهیم و دنیای پیرامون آشنا می سازد.
اسباب بازی های آموزشی دو هدف
عمده دارند: یکی سرگرمی و دیگری توسعه مهارتهای کودکان. اولین هدف کاملا روشن است.
کودکان دوست دارند که بازی کنند. بنابراین تمام اسباب بازیها به انضمام اسباب
بازیهای آموزشی، برای کودکان جنبه سرگرمی دارند مگر اینکه کودک، خود تمایلی به بازی
کردن نداشته باشد. دومین هدف اسباب بازی های آموزشی توسعه مهارتهای کودکان می باشد.
اما این هدف برای همگان کاملا واضح و روشن نیست. بیشتر والدین فکر می کنند که تنها
هدف اسباب بازی ها تفریح و سرگرمی است. نمی دانند که اسباب بازی های آموزشی برای کمک
به آموزش بهتر کودکان طراحی شده اند. به همین دلیل است که در انتخاب اسباب بازی،
بیشتر اسباب بازی هایی که جنبه لوکس و فانتزی دارند را برای کودکانشان خریداری می
نمایند.
بازی های آموزشی ، در کنار سرگرمی برای کودکان، به تفکر، ابتکار و خلاقیت کودک کمک بسیاری می نمایند.
در پرورش خلاقیت کودکان چند نکته مهم را باید در نظر گرفت :
نخست :توجه به نقش آموزش در خلاقیت است . تحقیقات روانشناسی و تجربیات انجام شده ، تا حدودی نشان داده اند که می توان خلاقیت را پرورش داد . اعتقاد به امکان پرورش خلاقیت و سایر خصوصیت های فرد نگرش ما را نسبت به توانایی های عظیم انسانی ، در جهت مثبت تغییر می دهد و ما را به جستجوی شیوه های مناسب برای رشد و شکوفایی آنها وا می دارد .
نکته دوم : آگاهی از روند شکل گیری و رشد خلاقیت در کودکان ،شناخت عوامل تقویت کننده و بازدارنده آن و فراهم ساختن محیط و امکانات مناسبی برای پرورش این توانایی است . باید کودکان را تشویق کنیم که خود به فعالیت ، تجربه مستقیم ، مشاهده و تفکر بپردازند و از عادت دادن آن ها به حفظ کردن و تکرار مطالب و نیز تحمیل افکار، راه حل ها و تجربیات خود به آن ها بپرهیزیم . بگذاریم خود تجربه کنند و بیاموزند و این اصل را بپذیریم که خلاقیت در آزادی شکوفا می شود.
نکته سوم: اینکه پرورش خلاقیت همچون سایر خصوصیات انسانی باید از همان سال های نخست زندگی آغاز گردد. خلاقیت تدریجا شکل می گیرد و رشد می یابد. اوج خلاقیت کودکان تا سنین 6-7 سالگی است . بنابراین اگر کودکان را با شیوه های کار خلاق آشنا نسازیم نمی توانیم از آن ها انتظار داشته باشیم که در آینده افرادی نوآور و مبتکر باشند.
و آخرین موضوع اینکه فکر نکنیم پرورش خلاقیت کودکان نیاز به امکانات خاص ، هزینه های گزاف وشیوه های پیچیده دارد. ما به عنوان پدر، مادر و معلم ، نباید به صورت منفعل در انتظار ایجاد محیط وشرایط مناسب باشیم که خلاقیت کودکمان را بارور سازد بلکه خود باید شیوه های عملی ، ساده و درستی را در این زمینه به کار گیریم . البته این کار ، خود نیاز به خلاقیت دارد ، می توان نمونه هایی از فعالیت هایی را که برای پرورش خلاقیت کودکان مناسب است ،ارائه داد.